Czy można umieszczać w internecie treści skopiowane z innych stron? Jak w sieci działa prawo własności? Kto i na jakich warunkach może zamieszczać skopiowane treści?
Prawo autorskie definiuje ogół praw, które przysługują autorowi danego dzieła. Twórca ma prawo do decydowania o sposobie, w jaki jego dzieło będzie użytkowane, a także do czerpania z niego finansowych korzyści. Źródłem wciąż obowiązujących regulacji jest ustawa z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy utwór wyrażony słowem, znakiem graficznym lub symbolem matematycznym, a zatem utwór publicystyczny, literacki, lub naukowy. Prawem autorskim objęte są też dzieła plastyczne, fotograficzne, architektoniczne, muzyczne i słowno-muzyczne, sceniczne, audiowizualne, wzornictwa przemysłowego.
Ogólnie można więc powiedzieć, że prawa autorskie przysługują każdemu autorowi bez względu na formę, jaką przybrało jego dzieło, i na miejsce, w którym zostało ono opublikowane. Jak z tego wynika, dotyczy ono również treści zamieszczonych w internecie.
Więź twórcy z jego dziełem jest określana przez osobiste prawa autorskie. Autor ma niezbywalne prawo (co oznacza, że nie może się go zrzec) do autorstwa utworu, oznaczania go swoim nazwiskiem lub pseudonimem (albo pozostawania anonimowym, jeśli taka jest jego wola), nienaruszalności treści i formy utworu, decydowania o jego pierwszym udostępnieniu. Przysługuje mu także prawo nadzoru nad korzystaniem z utworu.
Autor ma prawo nie tylko do korzystania z utworu i rozporządzania nim, ale również do wynagrodzenia pobieranego za korzystanie innych osób z jego dzieła. Majątkowe prawa autorskie obejmują wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji, a także uprawniają do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.
O jakich polach eksploatacji tu mowa? Należy do nich utrwalanie i zwielokrotnianie utworu, obrót oryginałem lub egzemplarzami, na których utwór jest utrwalony, czy wreszcie rozpowszechnianie utworu w sposób inny niż wcześniejsze.
Kopiowanie treści ze stron internetowych stanowi naruszenie wymienionych praw autorskich, może więc pociągnąć za sobą odpowiedzialność cywilną, a nawet karną. Autorskie prawa osobiste do artykułów przysługują ich autorom, a jeżeli treści są opublikowane na branżowych serwisach internetowych, to majątkowe prawa autorskie znajdują się w posiadaniu osób prowadzących takie właśnie serwisy.
Wśród pól eksploatacji, których dotyczą autorskie prawa majątkowe, znajduje się również rozpowszechnianie utworu w internecie – jedynie osoba posiadająca do niego majątkowe prawa autorskie jest do tego uprawniona.
Utwór można pobrać dla własnego użytku osobistego bez konieczności uzyskania zezwolenia od twórcy. Nie można jednak udostępniać go dalej ani czerpać z niego zysków, ponieważ to już jest kradzież. Zasadniczo nie możemy więc na przykład skopiować tekstu z jakiejś strony www i przekleić go na swoją. Ale istnieją pewne wyjątki.
Wyjątek stanowi prawo przedruku, umożliwiające rozpowszechnienie czyjegoś utworu w celach informacyjnych. Z prawa tego mogą korzystać prasa, radio i telewizja. O internecie nie ma tu zatem słowa, ale niektóre strony www można zaliczyć do prasy. Które i od czego to zależy? Znaczenie ma charakter publikowanych treści oraz ich cykliczność. Prasa to publikacje periodyczne, ukazujące się przynajmniej raz w roku, które nie tworzą zamkniętej całości, a także osoby zajmujące się działalnością dziennikarską. A zatem zaliczyć tu można strony internetowe o charakterze informacyjnym.
Prawo przedruku daje takim stronom możliwość umieszczenia zaczerpniętej z innego źródła treści w całości lub fragmentach. Tekst musi pojawić się w niezmienionej postaci, a do tego musimy podać dane jego autora (imię i nazwisko bądź pseudonim, pod którym tworzy). Jeśli autor jest anonimowy, powinniśmy poinformować o tym odbiorców, aby przypadkiem nie wprowadzić ich w błąd.
Na stronie internetowej można też przytoczyć urywki innych dzieł lub drobne utwory w całości w oparciu o prawo cytatu. Możliwość ta przysługuje jednak tylko, gdy istnieje ku temu uzasadniony powód (na przykład poddanie cytatu krytycznej analizie).
Cytując, trzeba spełnić określone warunki. Cytat nie może być jedyną myślą wyrażoną przez cytującego, ale uzasadnioną częścią innego utworu. Cytowany fragment musi być rozpoznawalny, to znaczy w wyraźny sposób odróżniony od reszty tekstu. Obowiązkiem jest też poinformowanie o źródle i autorze cytowanego dzieła.
jedna odpowiedź do “Prawa autorskie na stronie internetowej, kopiowanie opisów i treści ze stron internetowych”
A ghostwritting? To nie jest łamanie prawa autorskiego? Bo nie napisaliście tutaj o podpisywaniu się pod tekstem:). Z tego, co kojarzę, w polskim prawie możesz przekazać jedynie licencję, czyli osobiste prawa majątkowe, ale autorstwo jest niezbywalne. Zgodnie z literą prawa, niby każdy tekst w sieci powinien być podpisany imieniem i nazwiskiem autora, choć teraz się to trochę pozmieniało, ale nie na tyle, żeby można było tej kwestii nadużywać. A niektórzy niestety nadal to robią.