Stalking nie tylko w internecie, jak się bronić? Przykłady stalkingu

Stalking jest przestępstwem, którego nie można lekceważyć, ponieważ może mieć tragiczne w skutkach konsekwencje. Zobacz, co musisz wiedzieć o stalkingu, jak się przed nim bronić.

Co to jest stalking?

Na początku należy podkreślić, że stalking, według polskiego prawa, jest przestępstwem, które podlega karze. Według Kodeksu karnego, za stalking uznaje się uporczywe nękanie oraz podszywanie się pod inną osobę.

A co kryje się pod tym pojęciem? Najczęściej nękanie, prześladowanie ofiary – obserwowanie jej, wysyłanie wiadomości, a w konsekwencji doprowadzenie do sytuacji, że odczuwa ona nieustanny strach, napięcie, czuje się zagrożona, bez względu na to, gdzie się znajduje.

Nierzadkie są sytuacje, w których prześladowana osoba podejmuje próbę odebrania sobie życia. Wtedy stalkerowi będzie grozić nawet do 10 lat pozbawienia wolności.

W obecnych czasach można wyróżnić dwie formy nękania – „tradycyjną” oraz w internecie. Czym się objawia każda z nich, przedstawimy poniżej.

Stalking – uporczywe nękanie

Najczęstszym przejawem stalkingu, jest uporczywe nękanie. Oprawcą może być zarówno osoba, którą ofiara zna, jest jej bliska (np. odrzucony partner/partnerka), jak i też osoba nieznajoma, z którą np. jeździ codziennie tym samym autobusem do pracy lub regularnie napotyka w sklepie.

Zwykle zaczyna się od śledzenia, obserwowania ofiary, co może nie zostać nawet przez nią zauważone. Następnie dochodzi do próby kontaktu. To listy, kartki pozostawione w miejscu, które osoba prześladowana może znaleźć, głuche telefony, smsy. W obecnych czasach stalking „przeniósł” się też do internetu. Przestępca może śledzić profile społecznościowe swojej ofiary, wysyłać jej wiadomości przez komunikatory internetowe lub nawet zamieszczać o niej informacje, zdjęcia w wybranych serwisach.

Innymi przejawami uporczywego nękania jest rozpowszechnianie plotek, robienie zdjęć z ukrycia, groźby, a nawet szantaż lub kontakt fizyczny.

Najczęściej wszystkie te pojedyncze działania, zwłaszcza na początku, gdy ich intensywność jest nieduża, charakteryzują się niską szkodliwością. Wtedy też mogą w ofierze jedynie wywoływać irytację, co często doprowadza się zwiększenia się poziomu agresji u stalkera.

Jaki ma to skutek? Ofiara odczuwa nieustanny strach, ma poczucie, że nie jest bezpieczna. Może to prowadzić u niej do działań agresywnych, próby nawiązania kontaktu ze stalkerem lub wręcz przeciwnie, spowodować niechęć do wychodzenia z domu. Gdy nękanie trwa, a problem nie jest zgłoszony, może nawet doprowadzić do urojeń, ataków paniki, myśli samobójczych.

Stalking – podszywanie się, kradzież tożsamości

W dzisiejszych czasach często dochodzi także do podszywania się pod inną osobę, tzw. kradzieży tożsamości. Nie każdy wie o tym, że według polskiego prawa, to również uznawane jest za stalking i tak jak uporczywe nękanie, jest przestępstwem. Celem podszywania się może być zarówno wyrządzenie szkody majątkowej, jak i osobistej.

Najczęściej dochodzi do kradzieży tożsamości w internecie. Tworzone są fałszywe profile społecznościowe, w których wykorzystuje się informacje o ofierze stalkera oraz jej zdjęcia. Takie konto może potem posłużyć do wyłudzania pieniędzy lub rozpowszechniania nieprawdziwych informacji dotyczących ofiary. Jak to działa? Stalker, podszywając się pod nią, kontaktuje się z jej znajomymi, bliskimi.

Co ciekawe, kradzież tożsamości może być również działaniem… nieuświadomionym. Jak to? Często zdarza się tak, że użytkownicy zakładają fałszywe konta na platformach społecznościowych, ponieważ nie chcą, aby ktoś inny się o tym dowiedział (z różnych względów). Wymyślają dane osobowe, kradną zdjęcia przypadkowych osób, co również jest nielegalne. W takich przypadkach wyroki są jednak zwykle łagodniejsze, ponieważ osoba podszywająca się pod kogoś innego nie zrobiła tego po to, aby wyrządzić komuś krzywdę osobistą lub majątkową, a jej działania wynikały z pobudek niezwiązanych z poszkodowanym.

Jak bronić się przed stalkerem?

Bez względu na to, czy chodzi o uporczywe nękanie, czy o podszywanie się o kogoś, każdy przejaw stalkingu powinno się zgłaszać. Często ofiara tego nie robi, ponieważ lekceważy problem lub nie chce komuś zaszkodzić. To błąd, ponieważ nie można liczyć na to, że stalker sam z siebie zaprzestanie swoich czynów, wręcz przeciwnie – będą się one intensyfikować, gdy poczuje się bezkarny.

Ważne jest to, że postępowanie wobec przestępcy (bo stalker jest przestępcą i to należy podkreślić), może się rozpocząć tylko na wniosek pokrzywdzonego. Trzeba więc zgłosić sprawę na policję. Warto też od samego początku gromadzić dowody świadczące o nękaniu, podszywania się (listy, maile smsy – wszystko, co może posłużyć w sądzie).

Sąd może ustalić zakaz zbliżania się prześladowcy do ofiary oraz prób nawiązania jakiegokolwiek kontaktu (także przez internet) i wypłatę zadośćuczynienia.